Bardzo często słyszymy o szkodliwym wpływie promieniowania słonecznego. Wciąż jednak niewiele osób potrafi wyjaśnić różnice między poszczególnymi typami promieniowania:uva, uvb i uvc. Jest to ważne rozróżnienie, ponieważ nie wszystkie typy fal elektromagnetycznych działają na nas w ten sam sposób. Poznając rodzaje promieniowania, możemy skuteczniej bronić się przed jego negatywnymi skutkami, takimi jak fotostarzenie czy nowotwory. O ile dość często mówi się o szkodliwości promieniowania UVB, wpływ UVC wciąż pozostaje dla nas zagadką. Jakie powoduje skutki? Kiedy jesteśmy na nie narażeni? Postaramy się odpowiedzieć na te pytania.
Promieniowanie UVA i UVB - czym się różnią?
Ponieważ promieniowanie UVC nie występuje w świetle słonecznym, które dociera do powierzchni ziemi, zwykle poświęcamy najwięcej uwagi promieniom UVA i UVB. Podstawową różnica, jaka między nimi wystęuje dotyczy długości fali. W przypadku promieniowania UVB jest to od 290 do 320 nanometrów, a jego największe natężenie przypada na godziny 10.00-15.00 (zwłaszcza latem). Promieniowanie UVA ma największą długość fali - od 320 do 400 nm i stanowi prawie 95% całego promieniowania słonecznego, które do nas dociera! UVB jest w dużym stopniu blokowane przez warstwę ozonową i szyby, podczas gdy dla UVA nie stanowią one bariery - mogą przenikać przez chmury, szyby okienne i samochodowe. Promienie UVA wnikają znacznie głębiej w warstwę skóry i docierają do samej tkanki podskórnej. Ich natężenie jest stałe bez względu na godzinę i porę roku.
Promieniowanie UVA - wpływ na człowieka
Ze względu na długość fali i zawartość promieni UVA w świetle słonecznym, jest ono odpowiedzialne za większość uszkodzeń skóry powstałych w wyniku kontaktu ze słońcem. Jest szczególnie szkodliwe, gdy występuje w dużych dawkach i w połączeniu z UVB. Jakie szkody powoduje? Naukowcy wymieniają przede wszystkim:
- Fotostarzenie - UVA powodują degenerację włókien elastynowych, zmniejszenie ilości kolagenu, uszkodzenie naczyń krwionośnych i rozwój wolnych rodników. W konsekwencji pojawiają się zmarszczki, pękające naczynka, skóra traci napięcie i elastyczność oraz staje się żółtawa i ziemista.
- Hiperpigmentacja - są to trwałe zmiany skórne, przypominające ciemne piegi, które odznaczają się od naturalnego kolorytu skóry. Powstają na skutek zaburzeń produkcji melaniny na skutek ekspozycji skóry na promienie UVA.
- Fotodermatozy - schorzenia powstałe ze względu na nadwrażliwość skóry na promieniowanie. Mogą przyjmować różne postaci,np. świerzbiączka letnia, opryszczka, pokrzywka świetlna, chroniczne zmiany posłoneczne, zapalenia skóry.
- Nowotwory skóry - promieniowanie UVA może powodować niszczenie komórek DNA, które stopniowo przekształcają się w komórki nowotworowe. Komórki te rozpoczynają proces dzielenia i zamieniają się w nowotwory.
- Niszczenie witaminy D3 - do produkcji tej witaminy organizm potrzebuje promieni UVB. Jej odpowiednia ilość chroni skórę przed szkodliwym działaniem UVA. Jednak długotrwałe wystawianie się na promieniowanie słoneczne, niszczy zapasy D3.
Jak się chronić przed promieniowaniem?
Ochrona przed słońcem polega przede wszystkim na doborze odpowiednich kosmetyków do opalania, wyposażonych w filtry przeciwsłoneczne. Filtry te budują na skórze niewidzialną tarczę, która nie pozwala promieniom UVB i UVA wniknąć w skórę. Najwyższą ochronę gwarantują filtry oznaczone wskaźnikiem spf 50, takie jak żel Anthelios XL od La Roche Posay. Posiada on opatentowany system filtrów Mexoplex ®, który zapewnia ultra wysoką ochronę fototermalną przed zmianami na skórze i chorobami wywoływanymi promieniowaniem. Zawartość wody termalnej koi i nawilża rozgrzaną słońcem skórę. Żel ten można stosować nawet na mokrą skórę. Oprócz stosowania kosmetyków do opalania, warto także pamiętać o zdrowym rozsądku. Długie wystawianie się na promieniowanie słoneczne (zwłaszcza w godzinach południowych) zawsze jest niebezpieczne dla zdrowia. Wielogodzinnego przebywania na słońcu powinny unikać zwłaszcza osoby o wrażliwej cerze i jasnej karnacji, a także dzieci i osoby w starszym wieku.